معاینه فنی|همه چیز درباره معاینه فنی خودرو در سال 1400

در این مقاله بطور خلاصه برای شما درباره هدف و تحلیل نتایج معاینه فنی صحبت خواهیم کرد و به شما کمک می کنیم تا از طریق بررسی برگه معاینه خودرویتان، اگر ایرادی مشاهده می شود برطرف کنید یا به چه صنفی مراجعه کنید تا ایراد خودروی شما را برطرف کنند.

سابقه معاینه فنی

تاریخچه استانداردهای الایندگی در ایران و اجرای آنها به شرح زیر می باشد.

استاندارد ECE15/04 و یورو1

استاندارد مزبور ابتداییترین استاندارد مصوب و اجرا شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست)شروع 6803 – خاتمه 6836 ( بوده که از جمله ضوابطی بود که تا آن تاریخ در خصوص اجرای مقررات زیست محیطی منابع متحرک به اجرا گذاشته شده بود.این استاندارد متناسب با نوع براساس بنزین سرب دار تعریف و تدوین گردیده و از سویی نیز سوخت توزیعی و مصرفی در آن مقطع زمانی بوده است.استاندارد ECE15/04وجود داشت. بر این اساس، الزام به اجرای قواعد زیست » کاربراتوری « مکانیسم سوخترسانی خودروها طبق تکنولوژی ابتدایی و اولیه محیطی، متناسب با شرایط و نحوه بکارگیری تکنولوژی در خودروهای تولیدی به اجرا می­رسید.

استاندارد یورو 2 و یورو 3

این استاندارد از حدود بالاتری در مقایسه با استاندارد قبلی برخوردار بوده و با توجه به الزامات تعیین شده،منجربه تغییر در مکانیسم سوخترسانی خودروها و نیز استفاده از مبدلهای کاتالیزوری در خودروها گردیده است.از دیگر الزامات اجرایی این استاندارد،بهرهمندی از بنزین بدون سرب بوده جایگزین تترا اتیل سرب گردیده است(.اجرای این استاندارد منجر به کاهش 37 درصدی سطح انتشار  MTBE (متیل ترشری بوتیل اتر) شده است. (MTBE همان ماده ای بود که موجب می شد رنگ بنزین های قدیمی قرمز کم رنگ یا صورتی ماننده به نظر برسند.)

آلاینده­ های خروجی از خودروهای تولیدی در مقایسه با استاندارد قبلی گردیده است.از جمله بارزترین و مهمترین تغییرات مهم در فناوری خودروها با استاندارد یورو 1 میتوان به تغییر سیستم سوخترسانی از کاربراتوری به انژکتوری)این تغییر علاوه بر کاهش مصرف سوخت و تنظیم دقیق سوخت مورد نیاز در فرایند احتراق،منجر به کاهش سطح انتشار آلایندههای هیدروکربن در قالب بخارات بنزین نیز میگردد(، ضرورت در نصب مبدلهای شیمیایی)کاتالیست کانورتور(،کربن کنیستر)دستگاه جاذب بخارات بنزین( و همچنین الزام به استفاده از بنزین بدون سرب، اشاره داشت.البته اجرای استاندارد یورو 3 به دلیل عدم تامین سوخت، به طور کلی در زمان مقرر ملغی گردید.

استاندارد یورو 4

از سال 1376 منطبق با مصوبه برنامه کاهش آلودگی هوا در هشت کلانشهر شروع شده است. رعایت این سطح از ضوابط و مقررات زیست محیطی از سوی شرکتهای خودروساز؛نیازمند ایجاد تحول و تغییر بنیادین در قوای محرکه خودروها خواهد بود. بازنگری در تجهیزات کنترلی آلاینده های متناسب با حدود و معیارهای جدید،لزوم تغییرECU هوا،استفاده از کاتالیست کانورتورهای دو یا سه راهه،استفاده از سیستم الکترونیکی هوشمند در بخش سخت افزاری و نرم افزاری و….

از ضرورتهای تولید خودرو بر اساس استاندارد یورو 4 میباشد.آنچه که ازمنظرمسایل زیست محیطی شایان توجه است،کاهش 0.7 درصدی سطح آلاینده های خروجی خودروهای تولیدی بر اساس استاندارد یورو 4 می باشد.این تحول عظیم در صنعت خودرو با تامین و عرضه سوخت متناسب با قواعد و ضوابط زیست محیطی منجر به کاهش حدود 07 درصدی آلاینده های هوا و همچنین کاهش مصرف سوخت به دلیل بهره گیری از فن آوریهای نوین در عرصه تولید خودرو می شود.

استاندارد یورو 5

تفاوت عمده این استاندارد با یورو 4 در افزایش محدودیت مونوکسید کربن خودروها است. ترکیب اکسیدهای نیتروژن در وسایل نقلیه بیش ترین میزان شناخته می شوند. طبق قوانین یورو 5، خودرو  آلودگی را ایجاد می کند و در برگه های رعایت استانداردهای یورو 5 و 4 با علامت اختصاری (NOx) مربوطه نباید بیش از یک دهم میلی گرم هیدروکربن، از هر نوعی، را تولید کند. و همچنین با رعایت یورو 5 دیگر خبری از گاز متان در وسایل نقلیه ای که یورو 5 دارد وجود ندارد. این استانداردها نشانه دهنده آن است که روز به روز بیش تر به اهمیت نگه داری و محافظت محیط زیست توجه می شود.

بر اساس آیین نامه فنی ماده ۲ قانون هوای پاک مقرر شده بود تا از ابتدای سال ۸۱ تمامی خودروهای داخلی با استاندارد یورو ۵ تولید و روانه بازار شوند، اما اواخر بهمن ماه سال ۸۹ بود که الزام رعایت این قانون به خواست خودروسازان به سال ۸۸ موکول شد. قانون هوای پاک خودروسازان را مکلف کرد تا از ابتدای سال ۸۸ خودروهای بنزینی با کیفیت آلایندگی یورو ۵ ارایه دهند. گفتنی است تولید خودرو با استاندارد یورو ۵ نیز کمکی به بهبود وضعیت محیط زیست و کاهش آلودگی هوا نخواهد کرد؛ چراکه در غیاب سوخت مناسب، خودروهای با استاندارد یورو ۵ که از سوخت یورو استفاده می کنند، موجب افزایش آلایندگی خواهند شد.

بررسی و آنالیز پارامترهاي ارائه شده توسط دستگاه پنج گاز و معاینه فنی

در حال حاضر در مراکز معاینه فنی چهار گاز مورد سنجش قرار می گیرند. و گاز NOX مورد سنجش قرار نمی گیرد. به این ترتیب ادعا کردن درباره اینکه مبنای تست آلایندگی مراکز معاینه فنی از استاندارد یورو4 پیروی می کند رد می شود! در 5 سال اخیر با محدود کردن CO در معاینه فنی نسبت به گذشته کیفیت کارکرد کاتالیست بیشتر  بررسی می شود.

  HC

هیدرو کربن نسوخته که بر حسب PPM اندازه گیري می شود و بر اثر احتراق ناقص ایجاد می شود.

 CO

گاز مونو اکسید کربن که بسیار سمی بوده و بی رنگ و بی بو است و به صورت درصد حجمی اندازه گیري می شود و زمانی که اکسیژن کافی براي اکسیداسیون موجود نباشد ایجاد می گردد.

CO2

گاز دي اکسید کربن که از نوع گازهاي گلخانه اي بوده و زمانی که موتور در بهترین شرایط بازدهی کار کند بیشترین مقدار را  خواهد داشت و به صورت درصد حجمی اندازه گیري می شود.

NOX

گاز اکسید نیتروژن که بر حسب PPM اندازه گیري می شود و از نوع گازهاي گلخانه اي می باشد و بسیار سمی دارد که در اثر ترکیب نیتروژن با اکسیژن در فرآیند احتراق در دماي بالاي موتور ایجاد می گردد. تا زمان نگارش این مقاله ؛ فعلا این گاز سنجیده نمی شود.

 O2

گاز اکسیژن که بر حسب درصد حجمی اندازه گیري می شود و مقدار آن در خروجی موتور نشان دهنده مصرف شدن اکسیژن هواي ورودي در محفظه احتراق می باشد.

λ

نماد نسبت ترکیب سوخت به هوا می باشد که در صورتیکه خودرو دچار نقصی مانند نشتی هوا باشد، این نسبت از مقدار مشخص شده تجاوز می کند.

 

جدول مقادیر  استاندارد گازهای آلاینده برای گرفتن معاینه 

 

گـاز	مقادیر
HC	کمتر از 250 PPM
CO	0.7% یا کم تر
NOX	کم تر از 100 PPM در حالت دور آرام (در حال حاضر سنجیده نمی شود.)
O2	0 تا 3%
CO Fast	کمتر از 0.6 % (دور موتور بالای 2500)
λ	در حدود 1.050

 

پاسخ به سوالات پرتکرار مشتریان

1. علت بالا بودن گاز Co در تست آلایندگی چیست؟ خودروی من از همه لحاظ تنظیم است
   پایین آمدن راندمان کاتالیست مهمترین علت مردود شدن در تست می باشد. در این شرایط ممکن است کاتالیزور گرفتگی نداشته باشد. اما مواد فعال در آن فاقد توانایی تصفیه باشند.
2. علت بالا بودن گاز HC و رد شدن در تست آلایندگی چیست؟
   ضعیف بودن شمع و وایر که موجب احتراق ناقص و بالارفتن خامسوزی می گردد مهمترین دلیل آن می باشد. اگر مقدار بالا بودن HC کم باشد، با سرویس شمع و وایر قابل اصلاح می باشد در غیر اینصورت می بایست وضعیت پاشش انژکتورها هم چک گردد.
3. علت خروج دود سیاه از اگزوز چیست؟
   مهمترین دلیل خروج سیاه از اگزوز خرابی سوزن انژکتورها یا شیربرقی کنیستر می باشد. با تعویض این قطعات معیوب مشکل برطرف می گردد.
   
4. آیا ریمپ ایسیو موجب از بین رفتن معاینه می گردد؟
   خیر در مرکز کاراکال تیونیگ ریمپ ایسیو بر اساس نواحی تخته گاز اصلاح می شود و نواحی کاری مورد سنجش مراکز معاینه دست زده نمی شود.
5. خودروی من به دلیل بالا بودن میزان O2 در تست رد شده است، آیا باید برای تنظیم موتور اقدام کنم؟
   معمولا مهمترین دلیل بالا بودن گاز اکسیژن در تست آلایندگی اگزوز؛ خرابی یا نشتی لوله های اگزوز می باشد باید به اگزوزساز مراجعه کنید.