عمر مفید شیلنگها و تسمه های موتور ماشین چقدر اســـت؟
تسمه تایم کـــه یکی از مهم ترین قطعات خودرو اســـت کـــه عمر مفید دارد و باید هر چندوقت یکبار تعویض شود. اگر شما به توصیه های کلی برنامه سرویس و نگهداری خودرو کـــه توسط برخی سازندگان تنظیم میشود, اعتماد کنید شاید فکر کنید کـــه اینها مادام العمر هستند. در حالیکـــه چنین نیست. البته این بدان معنی نیست کـــه شما این توصیه ها را نادیده بگیرید و یا چشم بسته به آنها اعتماد کنید. بلکـــه بازدید تسمه ها و شیلنگها را نیز به لیست مواردی کـــه باید بطور سالیانه بعد از ۳ سال اول عمر خودرو چک شوند اضافه کنید.اگر تسمه تایمینگ پاره شود، خودرو خاموش خواهد شد و دیگر قادر نیستید آن را روشن کنید،اما در بعضی خودروها بعداز این کـــه تسمه تایمینگ پاره شد، ميتوان دوباره آن را روشن کرد. اما درنظر داشته باشید کـــه به خاطر دینام، زیاد نميتوانید رانندگی کنید. بدون دینام، باید به نیروی الکتریکی حاصله از باتری اتکا کنید.
با توجه به وجود قطعات یدکی تسمه ها در بازار, اغلب سازندگان, بازدیدهای دوره ای جهت مشاهده هرگونه ترک خوردگی, فرسودگی و یا سایر آسیبهای قابل مشاهده را توصیه میکنند. در برخی از وسایل نقلیه اولین بازدید تا ۱۰ سال و یا ۲۰۰۰۰۰ کیلومتر کـــه حتی ممکن اســـت در این مدت ماشین به مالک دیگری واگذار شده باشد, نیاز نیست.
اين در بعضی از خودروهای امروزی مانند هیوندای کـــه چهارسیلندر اســـت بعد از شش سال یا 96 هزار کیلومتر و یا بعد از دو سال یا 24 هزار کیلومتر صورت ميگیرد. فولکس واگن این کار را بعد از 64 هزار کیلومتر توصيه مي‌كند اما در بعضی از خودروهای فورد بعد از طی مسافت 160 هزار کیلومتر اين كار صورت ميگیرد. هزینه تعویض تسمه دينام در کشورهای مختلف فرق ميکند کـــه از 75 تا بیش از 150 دلار متغیر اســـت. گاهی اوقات ممکن اســـت با شنیدن سیگنال‌های هشدار متوجه شویدکـــه زمان تعویض تسمه فرارسیده اســـت؛ هنگامی کـــه موتور را روشن کرده و یا شتاب ميگیرید، صداهای قیژقیژ از تسمه دينام ميشنوید.
در بعضی از خودروها اگر تسمه تایمینگ پاره شود يا روي پولي رد كند، پیستون‌ها همچنان به سمت بالا و پایین حرکت ميکنند اما چون زمان‌بندي به هم خورده اســـت، سوپاپها با پيستون‌ها برخورد كرده و خم ميشوند. تعویض تسمه‌تایم بسیار مهم اســـت و چون به آسانی قابل رویت نیست باید آن را به تعمیرگاه مجاز ببريدتا نگاه دقیق‌تری بهآن بیندازد. براي زمان تعويض اين قطعه توصیه‌های گوناگوني وجود دارد. برای نمونه، تعویض تسمه‌تایمینگ در بعضی از خودروهای شورولت بعد از طی مسافت 160 هزار کیلومتر صورت ميگیرد.
اگر ماشینان درست اســـتارت نمی خورد و یا موتورتان درست کار نمی کند نشان دهنده این موضوع اســـت کـــه از زمان تعویض تسمه تایم گذشته اســـت.
و اما شیلنگها. اغلب کتابهای راهنمای مالکین خودروها حتی به عمده ترین آنها مانند شیلنگ آب رادیاتور و یا سیستم خنک کننده موتور اشاره ای نکرده اند ( جز در موردی کـــه راجع به داغ شدن آنها روی موتور جوش آورده پرداخته اســـت). سایر شیلنگها مانند شیلنگ سیستم هیدرولیک فرمان و یا تهویه هوا نیز معمولاً به عنوان بخشی از برنامه سرویس و نگهداری روتین و زمانیکـــه مشکوک به بروز نشتی هستند چک میشوند.
در بعضی از موتورها، تسمه تایمینگ واترپمپ را نیز به حرکت در ميآورد. بعضی از تعمیرگاه‌ها تعویض هم‌زمان واترپمپ و تسمه را توصیه ميکنند. این کار قابل توجیه اســـت زیرا اگر واتر پمپ چند ماه بعد از تسمه تایمینگ خراب شود، تعمیرکار مجبور اســـت دوباره نگاهی به موتور بیندازد، قطعات را از هم باز کند و سیستم خنک‌کننده را عوض کند و بابت چند ساعتی کـــه به بررسی این کار مي‌پردازد، اجرت قابل توجهي خواهدگرفت. بنابراین اگر ميخواهید حیران و سرگردان نمانید، به تعویض به موقع تسمه‌ها توجه کنید تا بعدها هزینه بیشتری را متحمل نشوید. تسمه تایمینگ یک تسمه الستیکی دندانه‌دار اســـت کـــه به میل‌لنگ اجازه ميدهد تا دور میل‌سوپاپ بچرخد. یک تسمه تایمینگ گاهی اوقات تسمه سوپاپ نیز نامیده ميشود. میل‌سوپاپ، سوپاپها را در یک حرکت هم‌زمان با پیستون‌های موتور باز و بسته ميکند. اگر تسمه تایمینگ پاره شود، موتور از کار ميافتد و معمولا باعث آسیبهای شديد ميشود.
شیلنگهای سیستم خنک کننده موتور ماشین معمولاً چندین سال عمر میکنند. هرچند کـــه هر قسمت با عمر بیش از ۱۰ سال احتمال آسیب دارد. شیلنگها به مرور زمان و در مجاورت دائم کولانت داغ فرسوده میگردند و هرچه عمر شیلنگ بیشتر باشد, احتمال نشت و اینکـــه باعث افزایش بیش از حد حرارت موتور شود, بیشتر اســـت.امروزه اکثر تسمه ها به شکل مارپیچ هستند , به دور پولیها پیچیده و باعث به حرکت در آمدن بخشهای مختلفی از جمله دینام, کمپرسور تهویه هوا, پمپ هیدرولیک فرمان و یا واتر پمپ میشوند و به گونه ای طراحی شده اند کـــه چندین سال عمر کنند.
تکنسین خودرو زمان تعویض تسمه را تشخیص میدهد و این با مالک خودرو اســـت کـــه تصمیم به تعویض بگیرد و یا به جدول زمان بندی سازندگان اکتفا کند. البته بهتر اســـت جانب احتیاط را در نظر بگیرید چرا کـــه اگر تسمه در بین راه پاره شود, خودرو متوقف میگردد و بسته به زمان و محلی کـــه این اتفاق بیفتد, ممکن اســـت مدتها مجبور باشید منتظر قطعه و سرویسکار بمانید.
این تسمه را با تسمه تایم اشتباه نگیرید. تسمه تایم، میل لنگ را به میل سوپاپ کـــه وظیفه کنترل باز و بسته شدن سوپاپها را برعهده دارد, متصل میکند. تسمه تایمها خارج از دید و در پشت قابی مخفی شده اند. و بدلیل زحمت و پیچیدگی بیشتر برای تعویض, معمولاً گران تر هستند. برخی از وسایل نقلیه بجای تسمه, زنجیر تایم دارند کـــه عمر بیشتری دارد. تسمه تایمها معمولاً بر مبنای مسافت پیموده شده قبل از ایجاد تغییر در وضعیت آنها, تعویض میگردند. در اغلب موارد این مسافت کمتر از ۱۰۰.۰۰۰ کیلومتر اســـت اما در برخی وسایل نقلیه میتواند ۱۵۰.۰۰۰ کیلومتر یا حتی بیشتر نیز باشد.
دیدگاه خود را ثبت کنید